KĨ THUẬT FNA TRONG PHÁT HIỆN BỆNH LÝ TUYẾN VÚ

Chọc hút bằng kim nhỏ (FNA) là phương tiện chuẩn đoán tế bào học tế bào học tuyến vú được sử dụng rộng rãi trên thế giới .FNA hữu dụng vì đây là một kĩ thuật có nhiều ưu điểm như chẩn đoán đơn giản, nhanh chóng, rẻ tiền, ít biến chứng nhưng lại có độ chính xác cao ( độ nhạy 80-100%, độ đặc hiệu trên 99%).

1. Kĩ thuật FNA tuyến vú được thực hiện như thế nào?

Kĩ thuật FNA tuyến vú được thực hiện trong phòng thủ thuật chuyên dùng để lấy mẫu tế bào học với các tổn thương có thể sờ, nắn được hoặc nếu kích thước nhỏ thì cần hướng dẫn của máy siêu âm và bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán hình ảnh.

Kĩ thuật chọc hút kim nhỏ (FNA) với những tổn thương ở tuyến vú

Tế bào được lấy ra sau dàn đều trên phiến kính sạch, để khô tự nhiên.Tiếp tục cố định với cồn 95% , để khô tự nhiên sau đó nhuộm với các phương pháp khác nhau như Papanicolaou , giemsa…Các biến đổi hình thái học tế bào học được quan sát dưới kính hiển vi quang học cho phép chẩn đoán tổn thương lành tính, nghi ngờ ác tính hoặc ác tính.

2. Chỉ định xét nghiệm FNA tuyến vú khi nào?

-Các tổn thương vú sờ thấy được : dạng khối, u cục bất thường…

-Các tổn thương nghi ngờ ở tuyến vú không sờ thấy được nhưng thấy được qua hình ảnh siêu âm hay nhũ ảnh

-Các bọc vú/tổn thương dạng nang

-Các tổn thương nghi ngờ tái phát

3. Có chống chỉ định với xét nghiệm FNA hay không ?

– Không có chống chỉ định tuyệt đối, chỉ không nên làm khi :Bệnh nhân có cơ địa dễ chảy máu/máu khó đông,bệnh nhân ở trạng thái nguy kịch, nhiễm trùng, nhiễm độc…

– Cần thận trọng với bệnh nhân có cơ địa hay trạng thái thần kinh nhẹ cảm, dễ bị kích thích/ vị trí nhạy cảm như đầu núm vú.

4. Kết quả phân nhóm tế bào học tuyến vú

Tiêu chuẩn hóa cách trả lời kết quả tế bào học giúp các bác sĩ lâm sàng dễ dàng quyết định hướng xử lý tiếp theo. Các kết quả tế bào học thường được phân thành 5 nhóm như trên.

**Hình ảnh khối u trên siêu âm và kết quả FNA là u sợi tuyến lành tính-u lành thường gặp nhất ở tuyến vú**

**Hình ảnh khối u vú gây biến dạng, co kéo bề mặt da và kết quả FNA là ung thư biểu mô tuyến vú**

Để có được chẩn đoán chính xác nhất , cần có đối chiếu giữa thăm khám lâm sàng, hình ảnh học (nhũ ảnh/siêu âm) và FNA. Khi có sự bất tương hợp một trong ba yếu tố trên cần thực hiện thêm các phương pháp khác để chẩn đoán như sinh thiết lõi hoặc sinh thiết mở.Cần biết rằng FNA tuyến vú âm tính không thể loại trừ hoàn toàn tổn thương ác tính.

Phan Văn Thương – Khoa Xét Nghiệm/BVĐK Hồng Hà.